Dyara Physalis philadelphica, ndewemhuri yeSolanaceae, inonzi zvakare 'girini matomatisi, chibage, sango tomatillo kana peel '; zvipenyu zvine huwandu hwakasiyana hwemarudzi.
Izvi zvinoparadzirwa munzvimbo yese yeMexico pakakwirira pakati pemamita masere kusvika pamazana matatu nemakumi matatu nemashanu pamusoro pegungwa;.kuziva zvikamu zvisere: Arandas, Manzano, Milperos, Puebla, Rendidora, Salamanca, Silvestre naTamazula. Ivo havana kudzidza nezvekurima uye nemajini.
Zviratidzo
MuAntilles, Central America, South America neUnited States yakaunzwa netsaona. Iyi 1 m kureba chirimwa, matavi, ane maruva ari oga, dzinde rakatsetseka uye rakakomberedza rine mashizha 1.5 - 4.5 cm paupamhi na 3.7 - 7.9 masendimita pakureba, ane michero iri 1.5 cm dhayamita bheri, inozivikanwa uye inorimwa nemaAztec kubvira pre-Columbian nguva.
Maruva gore rega uye zvakajairika muminda, zvirimwa zvinodiridzira, mumigwagwa, ivhu nyoro uye migero. Chibereko chayo chinodyiwa nekumwe kunhuvira kune acidic; inoshandiswa semushonga kana sefodya. Inokura muvhu ine acidic, alkaline kana kwazvakarerekera pH; ine ivhu uye hunyoro hunyoro, kunyange hazvo huchibatwa nemadhaka emvura, nekuda kweichi kukweva kwenzvimbo kwaakasimwa kwakakosha kwazvo. Mvura uye kutonga kwevhu zvakakosha pakurima..
Zvishandiso zve Physalis philadelphica
Izvi ndezvekare kudarika madomasi, kushandiswa kwayo muMesoamerica kwaiwanzoitika mukugadzirira kwesaucesKana ichiperekedzwa nechili hunhu hweizvi hunoderedzwa. Nedomasi yakasvibira kana yakabikwa, mince uye puree zvinogadzirwa sehwaro; Ndozvakaita nyaya yemuto mutema unoshandiswa mumastua kana seshamwari yekudya.
Iko kushomeka kwemvura muchero wekuchengetedza kwayo kwakajairika, uye inotora inopfuura mwedzi mitatu. Maitiro acho ari nyore, iwe unongozviisa pachena kune zuva kwenguva yakati. Maererano nenyanzvi, mutengo wedomasi wakaomeswa wakakwira.
Zita rayo rinobva kuNahuatl 'tomatl', izwi rinowanzo shandiswa zvinomera nemabriji, pulp yemvura uye mbeu zhinji. Iyo fomu yemusango inonzi zvakare 'cornfield tomato kana miltomatl', diki pane yakajairwa.
Iyo tomato inonzi inoverengeka mishonga yekurapa. Muchero nemashizha zvinobatsira kumaronda, kutemwa nemusoro uye kusagadzikana kunokonzerwa nemahemorrhoids. Muto wacho unoshandiswa kutapukira pahuro; mumhodzi inopora nekuzora muchero wacho nemunyu nekuuisa sedzvinyiriro.
Calyces yakabikwa inokurudzirwa chirwere cheshuga; izvi zvakare zvinopfavisa nyama, zvinonhuwira uye zvinopikisa kurasikirwa kwebvudzi. Kurwisa kuunyana uye ganda rakaoma. Iyo inotonhora muvacheche uye gore mumaziso rinosunungurwa uchishandisa muto wedomasi. Mudzi unodzikamisa colic, manyoka uye gastro-hepatic dambudziko; zvakare iri diuretic.
Madomasi anorwara nezvirwere zvakasiyana siyana uye anorwiswa netupukanana kunge tupukanana, makonye anochochonya muruva, nezvipembenene (hove) izvo zvinowanzopedzwa nemishonga inouraya zvipembenene nemakemikari. Chando nemvura zvinokuvadza muchero, zvichikonzera kurasikirwa zvachose kana goho regoho.
Imwe yeakatanhamara hunhu hwemhando iyi physalis Iyo yeglobular calyx, iyo panguva yekuibva inovhara muchero. Pakati pemiriwo yakakosha uye kukosha kwezvehupfumi muMexico, madomasi enamo anotora nzvimbo yechishanu zvichienderana nenzvimbo yekurima. Zviri munyika ino umo mune musiyano wakatarwa, uye izvi zvinokosheswa nehupfumi hwemarudzi ari munharaunda yawo.
Kukakavadzana kwemitero kwakamuka kushandisa michina yekugadzira uye kushandisa mhando dzayo dzesango, idzo dzine chisingarambike kukosha kwehutano, uye panguva imwechete dzinosanganisa zvinhu nemutengo usina kuenzana wemushonga, senge maanolides ane simba guru reanticancer. iyo flavonoids yatinoziva ndeyezvisikwa antioxidants, mavhitaminzi uye folic acid yakaiswa muchero uyu uye inoita kuti Physalis philadelphica ive mhando inokwezva kune vaongorori munyika yekwavanobva.
Mune chikafu cheMexico, madomasi anga aripo kubva kare. Izvi zvinoratidzwa muzvidzidzo zvekuchera matongo zvakaitwa panguva yekuchera muTehuacán Valley pakawanikwa zvisaririra izvo vanhu vaidya zvirimwa, kusanganisira Physalis philadelphica.